محیط میان سیاره ای چیست؟
مولفه ای در اخترشناسی
محیط میان سیاره ای چیست؟
محیط میان سیاره ای، ماده نازک پراکنده ای که بین سیارات و سایر اجرام منظومه شمسی وجود دارد، و همچنین نیروهایی (مثلاً مغناطیسی و الکتریکی) که در این ناحیه از فضا نفوذ می کنند. برای مطالعه کامل مقاله با مجله علمی آندرومدامگ همراه باشید.
اجزای مادی محیط بین سیاره ای شامل هیدروژن خنثی، گاز پلاسما شامل ذرات باردار الکتریکی خورشید، پرتوهای کیهانی و ذرات غبار را دارا می باشد.
مقادیر بسیار کمی از هیدروژن خنثی (غیر یونیزه) در بسیاری از فضای بین سیاره ای شناسایی شده است. به عنوان مثال، در فاصله مدار زمین از خورشید، غلظت هیدروژن خنثی حدود یک اتم در هر 100 سانتی متر مکعب (6 اینچ مکعب) است. مقداری از هیدروژن خنثی که از فضای بین ستارهای وارد منظومه شمسی میشود توسط نور خورشید و با تبادل بار با پلاسمای ساطع شده از خورشید یونیزه میشود که به آن باد خورشیدی میگویند.
باد خورشیدی جریانی از گازهای کاملاً یونیزه شده – یونها (عمدتاً پروتونها) و الکترونها – است که به طور مداوم از تاج خورشید در منظومه شمسی به بیرون منبسط میشود. چگالی آن با فاصله از خورشید کاهش می یابد. در فاصله مدار زمین، چگالی آن حدود 5 ذره در سانتی متر مکعب (0.06 اینچ مکعب) است. این جریان خروجی پلاسما، میدان های مغناطیسی نیروی موجود در سطح خورشید را به صورت شعاعی از آن دور می کند. همچنین مسئول انحراف دنباله های زمین و دیگر مگنتوسفرهای سیاره ای و دنباله دارها از خورشید است.
آن پرتوهای کیهانی که در مجاورت زمین شناسایی میشوند شامل هستههای اتمی و الکترونهای پرسرعت و پرانرژی هستند. در میان هسته ها، فراوان ترین هسته های هیدروژن (پروتون؛ 90 درصد) و هسته هلیوم (ذرات آلفا؛ 9 درصد) هستند. تعداد هسته ها در حدود 50 تا 1 عدداز الکترون ها بیشتر است. تعداد کمی از پرتوهای کیهانی در خورشید تولید می شوند، به ویژه در زمان های افزایش فعالیت خورشیدی این پرتوها تعدادشان بیشتر می شود. منشا آنهایی که از خارج از منظومه شمسی می آیند که پرتوهای کیهانی کهکشانی نامیده می شوند هنوز به طور قطعی شناسایی نشده است، اما تصور می شود که آنها در فرآیندهای ستاره ای مانند انفجارهای ابرنواختری تولید می شوند.
مقادیر نسبتاً کمی از ذرات غبار که اغلب میکرومتروئیدها نامیده میشوند در منظومه شمسی وجود دارند که به نظر میرسد بیشتر آنها در داخل یا نزدیک صفحه منظومه شمسی به دور خورشید میچرخند. تصور می شود که بیشتر غبار در برخورد بین سیارک ها و در ریزش مواد از دنباله دارها هنگام عبور از نزدیکی خورشید تولید شده باشد. تخمین زده می شود که سالانه حدود 30000 تن ذرات غبار بین سیاره ای وارد جو فوقانی زمین شود.
خطوط میدان مغناطیسی که توسط باد خورشیدی از خورشید به بیرون منتقل می شوند به سطح خورشید متصل می مانند. به دلیل چرخش خورشید، خطوط به یک ساختار مارپیچی کشیده می شوند. در ارتباط نزدیک با میدان مغناطیسی بین سیاره ای، نیروهای الکتریکی هستند که برای جذب یا دفع ذرات باردار اقداماتی را به انجام می رسانند.