شادیه حبال نماد زن عربی است که مرزهای علمی را شکسته است. او در عصری که تعداد زنان فعال در علوم فضایی بسیار اندک بود، با پشتکار و نبوغ خود توانست جایگاه ویژه‌ای در میان اخترفیزیک‌دانان بین‌المللی پیدا کند. پژوهش‌های او دربارهٔ ساختار تاج خورشید (Solar Corona) و تأثیر آن بر بادهای خورشیدی و میدان‌های مغناطیسی، در درک رفتار خورشید و محافظت از فناوری‌های زمینی در برابر طوفان‌های فضایی نقشی بنیادی دارد.
دکتر حبال رهبری چندین ماموریت بین‌المللی برای مشاهدهٔ خورشید گرفتگی ها (solar eclipses) را نیز برعهده داشته و تصاویر و داده‌های به‌دست‌آمده از این اکسپدیشن‌ها کمک کرده‌اند تا رازهای زیادی از دینامیک و انرژی خورشید برملا شود.
دستاورد های شادیه حبال چیست؟
دستاوردهای دکتر شادیه حبال (Shadia Habbal) در علوم فیزیک و اخترفیزیک بسیار چشمگیر است و او را به یکی از معتبرترین دانشمندان خورشیدشناسی (Solar Physicists) در جهان بدل کرده است. در ادامه مهم‌ترین دستاوردهای علمی و حرفه‌ای او را مرور می‌کنیم:
۱. پژوهش‌های پیشگامانه دربارهٔ تاج خورشید (Solar Corona)
شادیه حبال یکی از پیشگامان در بررسی ساختار تاج خورشید (Corona) است؛ لایه‌ای بیرونی از جو خورشید که در دماهای میلیون درجه‌ای می‌درخشد.
او با استفاده از داده‌های رصدگرهای فضایی و گرفتگی‌های کامل خورشیدی (Total Solar Eclipses) توانست مدل‌های دقیقی از دما، چگالی و ترکیب شیمیایی تاج خورشید ارائه دهد. این پژوهش‌ها کمک بزرگی به درک رفتار میدان‌های مغناطیسی خورشید کرده است.
۲. کشف و تحلیل خواص باد خورشیدی (Solar Wind)
او نخستین دانشمند زنی بود که در پروژه‌های بین‌المللی برای اندازه‌گیری سرعت، ترکیب، و منشاء بادهای خورشیدی شرکت کرد.
او نشان داد که ذرات باد خورشیدی از نواحی باز میدان مغناطیسی تاج خورشید سرچشمه می‌گیرند و رفتار آن‌ها مستقیماً با چرخهٔ فعالیت خورشید مرتبط است.
این کشف نقش کلیدی در پیش‌بینی طوفان‌های فضایی و محافظت از ماهواره‌ها و تجهیزات مخابراتی دارد.
۳. رهبری مأموریت‌های علمی در هنگام گرفتگی خورشید
دکتر حبال از سال ۱۹۹۵ تاکنون رهبر و مدیر بیش از ۱۵ مأموریت بین‌المللی مشاهدهٔ گرفتگی‌های خورشیدی بوده است.
این مأموریت‌ها در مکان‌هایی مانند زیمبابوه، هند، ایسلند، اندونزی، و شیلی برگزار شده‌اند و تصاویر بسیار باکیفیتی از تاج خورشید و ساختارهای پلاسما ثبت کرده‌اند.
او این پروژه‌ها را در قالب تیمی به نام Solar Wind Sherpas (چرخه‌گردانان باد خورشیدی) هدایت می‌کند که یکی از معروف‌ترین گروه‌های میدان‌پژوهی خورشیدی در جهان است.
۴. همکاری با مأموریت‌های ناسا و ESA
شادیه حبال در مأموریت‌های فضایی مهمی مانند:
SOHO (Solar and Heliospheric Observatory)
Solar Probe
Solar Orbiter (ESA–NASA mission)
نقش مشاور علمی و طراحی ابزارهای طیف‌سنجی (Spectroscopy Instruments) را برعهده داشته است.
پژوهش‌های او به بهبود ابزارهای سنجش دما و چگالی پلاسما در شعاع‌های مختلف خورشیدی کمک کرده‌اند.
۵. تدریس و Mentorship
به عنوان استاد دانشگاه هاوایی در مانوآ (University of Hawaii at Mānoa)، او صدها دانشجوی دکتری و کارشناسی ارشد را در رشته‌های فیزیک و اخترفیزیک آموزش داده است.
بسیاری از شاگردانش اکنون در مرکز تحقیقاتی ناسا، ESA و مؤسسات اروپایی مشغول کار هستند.
۶. افتخارات و جوایز
عضو دائم انجمن اخترفیزیک آمریکا (AAS)
جایزه‌ی Achievement in Solar Physics از Harvard–Smithsonian Center for Astrophysics
Recognized Mentor Award for Women in Science
چاپ ده‌ها مقاله در Astrophysical Journal و Nature Astronomy
نتیجه گیری
شادیه حبال با تحقیقات خود دربارهٔ منشأ انرژی خورشید، بادهای خورشیدی، و پویایی تاج خورشید، نه‌تنها مرزهای دانش را گسترش داده، بلکه به عنوان نمادی از زنان دانشمند عرب در عرصهٔ جهانی الهام‌بخش نسل‌های آیندهٔ فیزیک‌دانان شده است.